Πώς είναι οι δημόσιες συγκοινωνίες;

Τα μέσα μεταφοράς που χρησιμοποιούμε για τις μετακινήσεις μας εξαρτώνται συνήθως από το πού ζούμε. Στις πόλεις, υπάρχουν διάφορα μέσα συγκοινωνίας διαθέσιμα, οπότε δεν είναι απαραίτητο να βασιζόμαστε σε αυτοκίνητο. Στην ύπαιθρο, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Συχνά υπάρχει περιορισμένη δημόσια συγκοινωνία, γεγονός που καθιστά τη χρήση αυτοκινήτου απαραίτητη. Πώς θα μπορούσε να μοιάζουν οι μετακινήσεις του μέλλοντος;

Η ευθύνη για την υποδομή μεταφορών ανήκει στα κράτη, ωστόσο έχουν δημιουργηθεί ευκαιρίες χρηματοδότησης για μετρό, σιδηρόδρομους, γέφυρες, αυτοκινητόδρομους και άλλες μορφές δημόσιων και ιδιωτικών μεταφορών. Όλα τα μέσα μεταφοράς μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη δημόσια συγκοινωνία, αλλά η δημόσια συγκοινωνία χρειάζεται επιπλέον ειδικές αστικές λωρίδες κυκλοφορίας, σταθμούς, σιδηροδρομικούς/λεωφορειακούς σταθμούς, αεροδρόμια και τερματικούς σταθμούς επιβίβασης, που πρέπει να σχεδιάζονται σύμφωνα με τις ροές μετακίνησης και την πολιτική προώθησης της δημόσιας συγκοινωνίας. Επίσης, απαιτούνται χώροι στάθμευσης, σταθμοί πληρωμής και σύγχρονα μέσα πληροφόρησης (όπως διαδικτυακές κρατήσεις, ωράρια, πολιτική εκπτώσεων τιμών, επιδοτήσεις κ.ά.).

Η πρώτη γραμμή μετρό άνοιξε στο Λονδίνο το 1863 και το 1890 ηλεκτροδοτήθηκε. Σήμερα, η ροή επιβατών που εξυπηρετεί είναι ανεξάρτητη από καιρικές συνθήκες, κυκλοφοριακούς περιορισμούς ή μποτιλιαρίσματα. Στις περισσότερες χώρες, τα δίκτυα υπόγειας μεταφοράς συνδέονται με τα κανονικά και τα προαστιακά τρένα, τα αεροδρόμια και επικοινωνούν με άλλα δίκτυα μεταφοράς.

Στην Ευρώπη, 24 χώρες διαθέτουν γραμμές μετρό. Η Ισπανία και η Ιταλία έχουν τις περισσότερες πόλεις με μετρό στην Ευρώπη (7), ενώ το μετρό της Νέας Υόρκης διαθέτει 472 σταθμούς, τον μεγαλύτερο αριθμό για ένα ενιαίο σύστημα διαχείρισης. Στην Κίνα, 40 πόλεις διαθέτουν γραμμές μετρό.

Πηγή εικόνας: Henry1500, CC BY-SA 3.0, via Wikimedia Commons

Αφορά η δημόσια συγκοινωνία μόνο τους ντόπιους;

Θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από εργαζόμενους, επιβάτες μέσων μεταφοράς ή τουρίστες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, διπλασιάζεται ο αριθμός των χρηστών των δημόσιων μεταφορών. Στην Ευρώπη, οι διασυνοριακοί διερχόμενοι είναι συχνοί, εκμεταλλευόμενοι πλήρως τα οφέλη των καλά οργανωμένων και ολοκληρωμένων δημόσιων μεταφορών.

Στις μεγάλες πόλεις, οι δημόσιες συγκοινωνίες είναι πολύ αξιόπιστες. Οι τουριστικές πύλες ενημέρωσης συμβουλεύουν τους επισκέπτες να χρησιμοποιούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς αντί για ιδιωτικά ή ενοικιαζόμενα αυτοκίνητα, καθώς η κυκλοφορία υπόκειται σε πολλούς κανονισμούς και απαγορεύσεις, ενώ η στάθμευση είναι εξαιρετικά δύσκολη. Τα τουριστικά πάσα περιλαμβάνουν συνήθως δωρεάν πρόσβαση στα δίκτυα δημόσιας συγκοινωνίας, καθιστώντας τα πιο ελκυστικά για τους επισκέπτες.

Πηγή εικόνας: Pxhere

Τι σημαίνει καλή ροή μεταφορών;

Τα περισσότερα συστήματα δημόσιων μεταφορών εκτελούν σταθερές διαδρομές με καθορισμένα σημεία επιβίβασης/αποβίβασης και στάσεις. Τα συχνά δρομολόγια λειτουργούν με βάση τη συχνότητα (π.χ. «κάθε 10 λεπτά») και όχι συγκεκριμένες ώρες της ημέρας. Οι περισσότερες πόλεις διαθέτουν εφαρμογές δημόσιων μεταφορών, οι οποίες μπορούν να παρακολουθούν τα οχήματα και να διαμορφώνουν τις καλύτερες διαδρομές για τους επιθυμητούς προορισμούς.

Οι επιβάτες χρησιμοποιούν συχνά άλλους τρόπους (περπάτημα, άλλα λεωφορεία) για να έχουν πρόσβαση στους σταθμούς του μετρό/του λεωφορείου/του τραμ. Χρειάζονται επίσης ειδικές προσβάσεις, σταθμούς λεωφορείων, διαβάσεις πεζών και συστήματα φωτεινών σηματοδοτών. Ορισμένοι σταθμοί λεωφορείων/τραμ βρίσκονται σε υπόγεια ή υπερυψωμένα επίπεδα και χρειάζονται διαβάσεις, κυλιόμενες σκάλες, ανελκυστήρες, χώρους στάθμευσης ή άλλες συνδέσεις. Ο προσανατολισμός των επιβατών, ιδίως στις πολυσύχναστες και τουριστικές περιοχές, είναι πολύ σημαντικός για την καλή ροή των μετακινήσεων.

Πηγή εικόνας: Pxhere

Πόσο πρέπει να κοστίζει η δημόσια συγκοινωνία;

Μια λύση για να χρησιμοποιούν οι πολίτες τα μέσα μαζικής μεταφοράς είναι να τα καταστήσουν φθηνά. Το Λουξεμβούργο διαθέτει δωρεάν δημόσιες μεταφορές από το 2020, μαζί με συντονισμένα μέτρα για την αύξηση της αποτελεσματικότητας των δημόσιων μεταφορών, συστήματα παρακολούθησης, σύγχρονα οχήματα και τεχνολογίες. Τα αποτελέσματα έχουν αρχίσει να γίνονται αντιληπτά - μείωση των κυκλοφοριακών συμφορήσεων, ακόμη και σε ώρες αιχμής.

Πηγή εικόνας: Wikimedia Commons

Άλλοι δήμοι μπορούν να προσφέρουν σημαντικές εκπτώσεις και μειώσεις, σε ορισμένες κατηγορίες (φοιτητές, ηλικιωμένοι). Όταν τα τέλη στάθμευσης είναι αποθαρρυντικά, οι κεντρικές διαδρομές είναι πεζόδρομοι ή μονόδρομοι ή δεν είναι προσβάσιμες για τα αυτοκίνητα, η μόνη λογική εναλλακτική λύση είναι τα μέσα μαζικής μεταφοράς για όλους.

Η επένδυση σε έξυπνες λύσεις διαχείρισης της κυκλοφορίας, η αναδιαμόρφωση των διασταυρώσεων και η αγορά νέων, ηλεκτρικών λεωφορείων και τραμ, μπορούν να κάνουν τη διαφορά για τις πολυσύχναστες κεντρικές αστικές περιοχές. Αυτό συνοδεύεται από την ενθάρρυνση των ανθρώπων να περπατούν περισσότερο, να χρησιμοποιούν το ποδήλατο, την κοινή χρήση αυτοκινήτων / carpooling, ή οποιεσδήποτε εναλλακτικές λύσεις.

H Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας είναι ένα ετήσιο γεγονός, μια εκστρατεία ευαισθητοποίησης και μια σημαντική πρωτοβουλία της ΕΕ, για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη βιώσιμη αστική κινητικότητα, που πραγματοποιείται κάθε χρόνο στις 16-22 Σεπτεμβρίου. Κορυφώνεται με την ημέρα χωρίς αυτοκίνητο. Οι τοπικές αρχές ενθαρρύνονται να χρησιμοποιήσουν αυτή την εβδομάδα για να δοκιμάσουν καινοτόμα μέτρα σχεδιασμού, να προωθήσουν νέες υποδομές και τεχνολογίες, να μετρήσουν την ποιότητα του αέρα και να λάβουν ανατροφοδότηση από το κοινό.

Το 2023, συμμετείχαν 3.351 δήμοι από 45 χώρες.